Mapy drogowe

Technologiczne mapy drogowe służą jako strategiczny plan rozwoju kluczowych technologii, które napędzają rozwój społeczno-gospodarczy Polski. Odzwierciedlają krajowe i międzynarodowe cele strategiczne oraz trendy rozwojowe, wskazując przyszłą trajektorię rozwoju zidentyfikowanych technologii.

Mapy dla administracji są narzędziem służącym do strategicznego podejmowania decyzji i programowania rozwoju, umożliwiając integrację, koordynację i synchronizację rozwoju inteligentnych specjalizacji czy kluczowych technologii.

Na strategiczny charakter map drogowych wskazuje zakres informacji jaki przedstawiają oraz jaką grupę interesariuszy obejmują. Mapy drogowe m.in.:

• wskazują na aktualne trendy technologiczne,
• określają wyzwania i potrzeby społeczno-gospodarcze kraju,
• identyfikują potencjał i aktualne przewagi technologiczne w zidentyfikowanych obszarach,
• wskazują na bariery rozwojowe,
• określają krótko- i długoterminowe cele do osiągnięcia oparte na mierzalnych wskaźnikach.

Tworzenie map drogowych wynika z zapotrzebowania różnych grup interesariuszy. Głównymi odbiorcami map są m.in:

• przedstawiciele administracji publicznej na poziomie centralnym oraz na poziomie regionalnym w zakresie planowanych działań strategicznych i instrumentów wsparcia;
• przedstawiciele Grup Roboczych ds. krajowych inteligentnych specjalizacji, odpowiedzialni za identyfikowanie priorytetów w obszarze badań, rozwoju i innowacji, a także monitorowanie ich rozwoju;
• przedstawiciele przedsiębiorstw, jednostek naukowych i instytucji otoczenia biznesu, zaangażowani w tworzenie i wdrażanie rozwiązań technologicznych.

Ogólna struktura mapy drogowej:

Mapy drogowe są wykorzystywane do wspierania planowania strategicznego i obejmują szerokie spektrum zastosowań. Chociaż mapy drogowe mogą przybierać różne wizualne formy i kształty, to wielowarstwowy model technologicznej mapy drogowej (jej konstrukcja) zawiera dwa wymiary reprezentujące oś poziomą zorientowaną na czas, często obejmuje przeszłość, perspektywę krótko-, średnio- i długoterminową oraz wizję i pionową (architektura) odnoszącą się zwykle do perspektyw lub wymiarów istotnych względem głównego zagadnienia mapy drogowej. Przedstawiana jest często jako poziome warstwy, tworzące matrycę w wymiarze czasowym, oparta o trzy kluczowe warstwy, które  reprezentują różne sposoby patrzenia na strategię i innowacje, i które należy uzgodnić, aby uzyskać „kompletny” sposób prezentacji strategii. Każda warstwa przedstawia pewien określony rodzaj wiedzy, który pozwala na analizę skorelowanego z nim zestawu aspektów o kluczowym znaczeniu dla stworzenia kompleksowej mapy drogowej, tj.:

• dlaczego (know why – warstwa górna) – zawiera czynniki lub oddziaływania, na które odpowiadają elementy zidentyfikowane w pozostałych warstwach mapy drogowej. Czynniki te i oddziaływania mogą przybierać różną formę i obejmują zewnętrzne trendy i aspekty rynkowe lub branżowe, albo wewnątrzorganizacyjne polityki i wizje. Pozwalają na zrozumienie potrzeb otoczenia dalszego i bliższego oraz uzasadniają konieczność opracowania mapy dla konkretnego obszaru
• co (know what – warstwa środkowa) – warstwa koncentruje się na możliwościach i szansach kluczowych dla tematyki prezentowanej w mapie drogowej. Możliwości mogą odnosić się do konkretnych celów lub rezultatów (np. w postaci rozwoju konkretnych produktów i usług w przypadku mapy drogowej dla innowacji). Poprzez takie cele i rezultaty zaspokajane są potrzeby zidentyfikowane w warstwie górnej.
• jak (know how – warstwa dolna) – warstwa obejmuje technologie, wiedzę, możliwości i zasoby niezbędne do realizacji celów i osiągania rezultatów zawartych w warstwie środkowej. Szczegółowe mapy drogowe mogą w tym miejscu obejmować zagadnienia takie jak: badania naukowe i rozwój technologii, finansowanie, personel i inne niezbędne informacje.

Szczegółowa architektura mapy drogowej, tj. sposób wyznaczania warstw i dzielenia ich na znaczące podkategorie lub podwarstwy, uzależniona jest od konkretnego przeznaczenia mapy drogowej i każdorazowo określana z udziałem głównego interesariusza.